Drodzy Rodzice!
Fakt pójścia do szkoły stanowi bardzo ważny moment w życiu dziecka i rodziców,
którzy z jednej strony cieszą się i są dumni, że ich dziecko rozpoczyna ten ważny etap,
z drugiej zaś mogą się niepokoić, czy da sobie radę, jakim będzie uczniem. To, w jakim
stopniu dziecko poradzi sobie w nowej rzeczywistości, zależy od stopnia jego dojrzałości
szkolnej. Pojęcie dojrzałości szkolnej – bo tak określa się gotowość do podjęcia przez dziecko
zadań i obowiązków, jakie stawia przed nim szkoła – obejmuje zarówno jego rozwój
psychiczny, fizyczny, umysłowy, emocjonalno-społeczny, jak i poziom opanowania
umiejętności i wiadomości przygotowujących dziecko do podjęcia nauki czytania, pisania
i liczenia.
O tym, czy dziecko wykazuje gotowość do podjęcia systematycznej nauki w szkole, decyduje
wiele czynników. Należą do nich m.in.:
● czynniki indywidualne – są to przekazane drogą genetyczną lub wrodzone właściwości
organizmu, a przede wszystkim ośrodkowego układu nerwowego, podłoża wyższych
czynności psychicznych; należą tu również potrzeby, skłonności i dążenia dziecka;
● czynniki środowiskowe – są to głównie wpływy rodziny i przedszkola.
Istotnym czynnikiem wpływającym na dojrzałość szkolną dzieci jest fakt uczęszczania do
przedszkola. Dzieci o długiej karierze przedszkolnej wyróżniają się lepszym uspołecznieniem
niż inne dzieci oraz lepszym przygotowaniem do szkoły. W „zerówce” kształtuje się zdolności
poznawcze i operacje umysłowe, takie jak porównywanie, uogólnianie, analiza i synteza,
myślenie. Prowadzone są ćwiczenia usprawniające manualnie i graficznie po to, aby dziecko
nie miało problemów z pisaniem. Kształtowane są postawy społeczno-moralne i cechy
charakteru, rozwijane słownictwo dziecka.
Co mogą zrobić rodzice, żeby wspierać dziecko w osiągnięciu dojrzałości szkolnej?
Zanim dziecko pójdzie do szkoły:
● pozytywnie wypowiadać się o szkole, opowiadać o korzyściach z nią związanych, żeby
budować w dziecku jej pozytywny obraz, ale jednocześnie informować o czekających je

zmianach i wymaganiach. Nigdy nie wolno straszyć dziecka szkołą i nauczycielami. Dziecko
powinno uczestniczyć w zakupach przyborów szkolnych, wybrać to, co mu się podoba;
● wcześniej przygotować stałe miejsce do nauki – biurko, półkę na książki, przybory szkolne;
● zapewnić dziecku odpowiednie warunki, które są niezbędne dla prawidłowego rozwoju
dziecka, takie jak: spokojna i przyjazna atmosfera w domu, przestrzeganie stałego rozkładu
dnia, rozsądna ilość czasu spędzana na oglądaniu telewizji czy graniu na
komputerze/tablecie, czas na aktywność ruchową, zabawę i odpoczynek, wyznaczanie
granic;
● wzmacniać emocjonalny kontakt z dzieckiem poprzez interesowanie się jego sprawami,
uczuciami, zaspokajanie jego potrzeb emocjonalnych, a nie tylko fizycznych;
● wdrażać do samodzielności, obowiązkowości i punktualności już w przedszkolu, na miarę
możliwości dziecka, bez przytłaczania go nadmiernymi wymaganiami;
● zapewnić dziecku kontakt z rówieśnikami, stwarzać mu warunki do nawiązywania przyjaźni
i dawać mu przykład, prezentując przyjazne kontakty z innymi.
Gdy dziecko zacznie już chodzić do szkoły:
● każdego dnia starać się rozmawiać z dzieckiem o tym, co się wydarzyło w szkole, czego
ciekawego się dowiedziało – aktywnie słuchać i zadawać pytania (bez oceniania i
moralizowania);
● wspólnie z nim przeglądać książki i zeszyty z zadanymi ćwiczeniami, przynajmniej przez
pierwsze miesiące. Interesować się tym, co ma do zrobienia poza szkołą. Sygnalizować chęć
pomocy, ale bez wyręczania dziecka w obowiązkach szkolnych – rodzic nie powinien
wykonywać ich za dziecko;
● próbować pomóc dziecku, jeśli czegoś nie rozumie, bez irytowania się, czy krzyku, który
może zniechęcić dziecko do proszenia o pomoc i zachwiać jego wiarą, że da sobie radę;
● chwalić wysiłek i obowiązkowość, zachęcać do pracy, pozytywnie motywować,
np. podpowiadając różne sposoby na ciekawą naukę;
● współpracować z nauczycielami i innymi osobami ze szkoły, np. pedagogiem czy
psychologiem.
Ewelina Wilkos, psycholog